خبرنگاران الف-ب-ایران، تحقق آبادانی با وجود تحریم ها - مجله بابلسر

به گزارش روز یکشنبه خبرنگاران، دومین مرحله افتتاح طرح های مهم صنعت آب و برق در قالب پویش هر هفته#الف-ب-ایران فعالیت خود را از فروردین ماه سال 99 آغاز کرد.

این مرحله از پویش، بهره برداری از طرح های مهم صنعت آب و برق را برای سراسر کشورمان در شرایط سخت تحریمی به همراه داشت و نشان داد با وجود شرایط سخت تحمیل شده به کشور، قطار سازندگی دولت تدبیر و امید زمین گیر نشده و همچنان با قوت رو به جلو در حرکت است.

وزیر نیرو در زمان راه اندازی این پویش به مردم قول داده بود که تا خاتمه سال 99، هر هفته از پروژه های مهم صنعت آب و برق در سراسر کشور رونمایی کند.

در قالب پویش هر هفته#الف-ب-ایران مقرر شد از 250 پروژه مهم صنعت آب و برق در سراسر کشور با سرمایه گذاری 50 هزار میلیارد تومان بهره برداری گردد.

اهیمت این پویش به قدری بود که حسن روحانی رییس جمهوری، دهم تیرماه 99 در پیامی که به وزیر نیرو بابت این طرح، گفت: اقدام های برنامه ریزی شده در زمینه دو احتیاج اساسی مردم یعنی آب و برق (الف و ب)، عبور بی مشکل از تابستان های گرم و خشک، ایجاد امنیت روحی و اجتماعی در جهت استمرار بهره گیری از دو نعمت ارزشمند، اعتماد لازم برای برنامه ریزی اقتصادی و نگاه امیدوارانه به تابستان 99 با وجود مواجهه با پاندمی کووید19 و عدم دغدغه مردم برای قطعی آب یا برق در بیمارستان، منزل یا محل کار از یک سو و بیان و تشریح لازم در خاتمه طرح ها و افتتاح آنها به سبکی نوین و دل گرم نماینده از سوی دیگر، برای مردم ایران و دولت تدبیر و امید افتخارآمیز و غرورآفرین بود.

ویژگی شاخص دومین مرحله پویش هر هفته #الف ب-ایران این بود که علاوه بر توجه به پروژه های ساخت و سازی، برای نخستین بار و در قالب این پویش پروژه های سازوکاری هم مورد بهره برداری نهاده شد.

رضا اردکانیان وزیر نیرو در این باره در یادداشتی نوشت: ما ایرانیان دهه ها سرمایه های بسیاری را به ضرورت، صرف ساخت سخت افزارهایی نظیر سدها، نیروگاه ها، شبکه های انتقال برق و شبکه های آبیاری، نیروگاه های برق تجدیدپذیر، کارخانجات ساخت تجهیزات پیشرفته صنایع آب و برق و سایر سخت افزارها نموده ایم. اگر در دنیا صندلی خوبی در صنعت ساخت سدها، احداث نیروگاه ها یا فراوری تجهیزات پیشرفته صنعت برق و نیروگاه های برقابی داریم، نتیجه همین ده ها میلیارد دلار سرمایه گذاری است. این وجه از بسط ظرفیت ها را می توانیم ساخت وساز بخوانیم.

وی ادامه داد: وجه ساخت وسازی توسعه شبیه همان سخت افزار کامپیوتر شخصی یا تلفن همراه هوشمند است. همه سازه های آب و برق که در چند دهه گذشته ساخته شده اند، در زمره ساخت وسازها قرار می گیرند. سوال اما اینجاست که آیا این ساخت وسازهای انبوه، با ظرفیت های بالا - نظیر حدود 86 هزار مگاوات ظرفیت نصب شده نیروگاه ها در صنعت برق ایران - و به طور عمده باکیفیت مناسب که زمینه ساز بخش زیادی از کیفیت زندگی و رفاه امروز جامعه ایران هستند، به اندازه ای که توان دارند و با بهره وری مناسب در خدمت توسعه همه جانبه و پایدار قرار دارند؟

پاسخ این سوال را باید در شرایط سازوکاری یا نرم افزاری جست وجو کرد. همه این سازه ها بر بستر و با استفاده از سازوکارهای ساخته شده فعالیت می نمایند، ارزیابی می شوند و در خدمت توسعه قرار می گیرند.

اردکانیان معتقد است: اگرچه ماشین آلات، مواد و فرایندهای فیزیکی ساخت سد، نیروگاه و شبکه به چشم می آیند، اما انبوهی از سازوکارهای تشخیص احتیاج به ساخت سازه، نظیر ارزیابی اقتصادی، اجتماعی، محیط زیستی و فناورانه سازه، برگزاری مناقصه، تامین اقتصادی و نظارت بر ساخت و ارزیابی کیفیت هر سازه وجود دارد که جلوی دوربین و چشم نیستند اما به شدت بر کیفیت سازه و ساخته شدن آن در حداکثر بهره وری موثرند. بهره برداری از سازه و تضمین پایداری از آن هم تحت تأثیر همین نرم افزارهاست.

وی افزود: سازوکار چگونگی استخدام و به کارگیری نیروی انسانی است که در نهایت کیفیت یک نظام بوروکراتیک را معین می نماید. کیفیت و درستی سازوکارهای معین قیمت، رقابت در بازارهای بورس، تامین اقتصادی و تخصیص منابع است که پایداری سازه ها، تضمین انگیزه برای سرمایه گذاری مجدد و بهره برداری رقابتی، غیررانتی و سالم از سازه ها را معین می نماید. بی گمان ضرورت داشته است بر ساخت سازه ها سرمایه گذاری کنیم. کشورهای توسعه یافته سازه های باکیفیت، کافی و مجهز به فناوری پیشرفته دارند، اما داشتن چنین سازه هایی کفایت نمی نمایند. سازه ها در فقدان سازوکارهای درست به کارگیری نیروی انسانی شایسته و تضمین بهره وری کار ایشان، بدون سازوکارهای تضمین بهره برداری اقتصادی و مطابق اصول علم اقتصاد، بدون سازوکارهای تضمین نماینده رعایت ملاحظات اجتماعی و محیط زیستی و بدون سازوکارهایی که توزیع عادلانه و پایدار منافع حاصل از فعالیت اقتصادی را تضمین نمایند، هرگز سبب توسعه متوازن پایدار نمی شوند.

وزیر نیرو افزود: تاکید بر سازه ها، سرمایه گذاری های اغلب سنگین برای ساختن سازه های بزرگ بدون تاکید بر اصلاح سازوکارها، لزوماً منجر به توسعه متوازن پایدار نمی گردد. زمان آن است که اصلاحات سازوکاری که در بیان های دیگر با عنوان اصلاحات نهادی، اصلاح قواعد و اصلاح نرم افزارهای اداره امور نیز بیان شده، در دستور کار جدی قرار گیرد. بدون سازوکارهای درست، میلیاردها دلار سرمایه های کشور صرف ساخت سازه هایی شده و می گردد که نه فقط به بهترین شیوه و بالاترین میزان بهره وری از آنها استفاده نمی گردد و در خدمت توسعه پایدار قرار نمی گیرند، بلکه احتمال دارد ساخت سازه ها در کنار ارائه بعضی خدمات به مردم، ابزار تخریب محیط زیست، هدر رفت منابع و ایجاد پیامدهای خطرناکی نظیر نابرابری و نارضایتی اجتماعی شوند. اگرچه دیر هم هست اما هیچ لحظه ای را نباید از دست داد و اصلاحات سازوکاری را باید با قوت در دستور کار قرار داد.

وی بیان داشت: وزارت نیرو در سال 1399 دستور کار اصلاحات سازوکاری را در کنار توسعه ساخت وسازی قرار داد. پویش هرهفته-الف-ب-ایران با عنوان فرعی ساخت وسازها و سازوکارها در این سال آغاز شد. ما خود مطلع هستیم که چرخ عمران در ایران در چند دهه گذشته با تاکید بر ساخت وساز چرخیده و ذهنیت ها، نظام اداری و حتی انتظارات بر اساس این تاکید شکل گرفته است. کار درست را اما باید از نقطه ای آغاز کرد. 50 اصلاح سازوکاری از ابتدای سال در دستور کار نهاده شد و برای نخستین بار مفهوم اصلاحات سازوکاری را به ادبیات وزارت نیرو که از جمله ساخت وسازی ترین وزارتخانه های کشور است وارد کردیم. کوشیدیم در طول یک سال ذهنیت مجموعه مدیران با این مفهوم و ضرورت در دستور کار قرار دادن آن انس بگیرد.

اردکانیان افزود: هفته های معینی را به طور اختصاصی به اصلاحات سازوکاری پرداختیم و کوشش کردیم به این بخش از فرایند اصلاحات و توسعه، شخصیت مجزا و به اندازه ساخت وسازهای مهم بدهیم. نتیجه این کار که باور داریم باید در آینده بیشتر بر آن تاکید گردد و بخشی از دستورکار دائمی وزارت نیرو و شرکت های زیرمجموعه باشد، در هفته چهل و سوم پویش هرهفته-الف-ب-ایران در روز یکشنبه 10 اسفند 1399 به بار نشست. وزارت نیرو در این روز شاهد برگزاری مراسمی بود که اختصاص به افتتاح هیچ سد، نیروگاه، شبکه یا سازه ای نداشت. مجموعه ای از اصلاحات سازوکاری که نرم افزارهای بهره برداری، کارآمدسازی، سالم سازی، موثرسازی و حکمرانی باکیفیت تر صنعت و منابع آب و برق هستند در این روز معرفی شدند.

بعضی از مهم ترین این سازوکارها به توضیح زیر بودند:

- اجرایی شدن سازوکار استفاده از فضای پیرامون منابع آبی نظیر دریاچه سدها برای مقاصد گردشگری و فواید مترتب بر اشتغال زایی و فقر زدایی ناشی از این کار که هم زمان سبب آشنایی مردم با منابع آب و سرمایه گذاری های اجرا شده در این بخش نیز می گردد و سواد آب و انرژی را نیز در استفاده نمایندگان از این مناطق افزایش می دهد.

- استقرار ساختار سازمانی مدیریت منابع آب کشور بر مبنای حوضه آبریز که از ملزومات حکمرانی پایدار، بین بخشی و توام با مشارکت ذینفعان در مدیریت منابع آب است.

- تاسیس مرکز مطالعات آب های مرزی و منابع آب مشترک که به دلیل اشتراک ایران در حوضه های آبریز مشترک با کشورهای همسایه و ضرورت صیانت از منافع ملی در شمار ملزومات مدیریت منابع آب در ایران است.

- تقویت و توسعه بورس انرژی و بهبود رویکرد تضمین خرید برق به صورت رقابتی و بر اساس مناقصه که دو سازوکار اقتصادی مهم برای توسعه اقتصاد برق و افزایش بهره وری به شمار می فرایند. همچنین در بخش برق سامانه های مدیریت ملی یکپارچه فرایند خرید تضمینی برق تجدیدپذیر و سامانه ملی مدیریت هوشمند احداث و بهره برداری نیروگاه های تجدیدپذیر نیز رونمایی شدند.

- یکپارچه سازی شرکت های آب و فاضلاب شهری و روستایی یکی از مهم ترین اصلاحات سازوکاری در صنعت آب و فاضلاب است. این یکپارچه سازی سبب کاهش پست های سازمانی دولتی و کوچک سازی دولت، افزایش کارایی و بهره وری شرکت های آب و فاضلاب، ارتقای خدمات رسانی به روستاها و استفاده بهتر از تجهیزات و دارایی های این شرکت ها می گردد.

وزیر نیرو در این یادداشت می افزاید: همچنین اجرای نظام مدیریت دارایی ها در صنعت آب و فاضلاب نیز از جمله اصلاحات سازوکاری در این بخش بوده است. طراحی سازوکارهای فروش اموال مازاد نیروگاه ها و مدیریت دارایی های راکد، به علاوه طراحی و ایجاد بازار میان روزی برق، طراحی و بومی سازی سیستم سنجش انرژی و راه اندازی مرکز پایش شبکه ICT صنعت برق هم در شمار طرح های سازوکاری صنعت برق قرار دارند که در این هفته افتتاح شدند.

وی ادامه داد: اکنون پفراینده پویش هر هفته #الف ب-ایران برای سال 1399 بسته شد و امید می رود در سال جدید بتوان شاهد اجرای طرح های جدیدتری در این باره باشیم تا فرایند آبادانی ایران با وجود همه سختی ها تداوم یابد و به دنیایان نشان دهد که ایران و ایرانی بیشتر دنبال آبادانی کشور است.

اردکانیان در باره بسته شدن پفراینده پویش یاد شده اعلام کرد: نه فقط 250 پروژه افتتاح شده در سال 99، بلکه بیش از 300 پروژه با سرمایه گذاری 80 هزار میلیارد تومان در این پویش به نتیجه رسیده و آمادگی این را خواهیم داشت که سال 1400 را با طرح های جدید آغاز کنیم.