ادیسون و تسلا و جنگی که تمامی ندارد! - مجله بابلسر

به گزارش خبرنگاران، در حالی که توماس ادیسون بیش از هر چیزی به دلیل اختراعاتی همچون لامپ برق مشهور است نباید چشم پوشی کرد که او تاجری بسیار زیرک بود که توانست با اختراعات خود کسب و کاری پر رونق را راه بیندازد. نیکولا تسلا درست برعکس ادیسون مخترعی بود که در بی پولی دار فانی را وداع گفت.

هنگامی که تسلا برای اولین بار به ایالات متحده مهاجرت کرد، ادیسون را الگوی خود قرار داد و به خدمت او در آمد. با این حال دیری نپایید که میانه آن دو شکرآب شد و تسلا شرکت وی را ترک کار کرد سپس رقابتی حماسی بین ادیسون و تسلا بر سر جریان متناوب در برابر جریان مستقیم برق در گرفت.

ادیسون در روز های اولیه صنعت برق، حق ثبت اختراع جریان مستقیم را از آن خود کرده بود، به همین علت اصرار داشت این فناوری برای انتقال برق در فواصل طولانی به استاندارد تبدیل شود.

با این حال جریان مستقیم (DC) در برابر جریان متناوب (AC) که تسلا آن را اختراع کرده بود باخت، زیرا جریان متناوب، فناوری بسیار بهتری برای انتقال برق بود.

دوستی و همکاری

تسلا در سال 1884 برای کار در شرکت ادیسون به نیویورک نقل مکان کرد. تسلا در آن زمان ادیسون را می پرستید.

او در سال 1885 به ادیسون گفت که می تواند موتور و ژنراتور های ناکارآمد وی را بهبود بخشد. ادیسون فکر کرد ایده های تسلا گرچه باشکوه است، اما کاملاً غیرممکن است.

او که اطمینان داشت این جوان صرب دارد رویاپردازی می کند گفت اگر تسلا پیروز به انجام این کار شود پنجاه هزار دلار به او خواهد داد (معادل تقریباً 1 میلیون دلار امروز).

از قضا تسلا پیروز شد، اما وقتی پول خود را از کارفرمایش طلب کرد ادیسون مدعی شد شوخی می کرده و فقط به او پیشنهاد داد هفته ای 10 دلار به حقوق 18 دلاری اش اضافه کند. تسلا استعفا داد.

جنگ جریان ها

احتمالاً مشهورترین رویارویی علمی تاریخ، نبرد جریان ها میان تسلا و ادیسون است.

تسلا پس از استعفا، سرمایه کافی را برای تأسیس شرکت نور برقی تسلا جمع آوری کرد و در آن حق اختراع ژنراتور های AC، سیم انتقال برق، ترانسفورماتور، لامپ و موتور را به نام خود ثبت کرد. اما هزینه عملیاتی کردن بسیاری از این ایده ها به شدت بالا بود؛ بنابراین تسلا بیشتر اختراعات خود را به جورج وستینگهاوس (George Westinghouse) فروخت، کسی که مثل خودش با ادیسون اختلاف داشت.

در آن زمان هنوز شبکه برق سراسری شکل نگرفته بود و نهاد های دولتی در انتظار این بودند تا یک استاندارد واحد برای آن معین شود.

در این میان، در اواخر دهه 1880 ادیسون و تسلا هر دو درگیر جنگ جریان ها شدند. ادیسون اصلاً شک نداشت که سیستمی که خود اختراع کرده ارزان ترین، کارامدترین و برترین سیستم توزیع نیروی برق است.

او پیش تر حق ثبت اختراع آن را برای خود کرده بود و پیروزی در این رقابت برایش به معنی یک پیروزیت تجاری بزرگ بود. با این وجود، تسلا از جریان AC پشتیبانی می کرد، زیرا به وسیله آن انتقالِ مقادیرِ زیادِ نیرو به شهر های بزرگ امکان پذیر شده بود.

ادیسون به عنوان یک تاجر با تکنیک هایی آشنا بود که تسلا از آن بی بهره بود. او نمایش تبلیغاتی راه انداخت و اطلاعات غلطی را درباره خطرات جریان متناوب در رسانه ها پخش کرد.

حتماً ویدئوی کشته شدن فیل سرکش سیرک، تاپسی را دیده اید. ادیسون قصد داشت به وسیله آن ویدئو ناکارآمدی و خطر سیستم تسلا را به نمایش درآورد. ادیسون همچنین علیه استفاده از برق متناوب در مجلس قانون گذاری ایالتی شروع به لابی گری کرد.

اما تسلا تنها نبود. جورج وستینگهاوس با استفاده از جریان AC، نیروگاهی را در نزدیکی آبشار نیاگارا برای تأمین انرژی شهر نیویورک احداث کرد.

این اقدام معیناً برتری فناوری AC را در انتقال نیرو از نیروگاه ها به خانه ها نشان می داد. اگرچه وستینگهاوس در تولید ژنراتورها، موتور ها و تجهیزات برق قدرت برای انتقال AC تازه کار بود، اما جنرال الکتریک به زودی مهندسان نخبه ای از جمله ریاضیدان پروسی، چارلز پرتیوس اشتاینمتز (Charles Proteus Steinmetz) را استخدام کرد و از این شکاف کاست.

تفاوت کلیدی ادیسون و تسلا

روش ادیسون مبتنی بر آزمایش بی امان و پشت سر هم بود. او اعتقاد داشت آن قدر باید یک آزمایش را با سناریو ها و شیوه های مختلف تکرار کرد تا به پیروزیت دست یافت.

ادیسون در مصاحبه ای گفته است: من ابداً شکست نخورده ام، فقط 10 هزار روش را پیدا کرده ام که جواب نمی دهند.

تسلا در مقابل ترجیح می داد رویکردی نظری را قبل از پیاده سازی فیزیکی دنبال کند. هنگامی که ادیسون درگذشت، سرویس خبری نیویورک تایمز با تسلا گفتگویی کرد.

تسلا در این مصاحبه بیان نمود: ادیسون اگر به دنبال سوزنی در انبار کاه می گشت، صبر نمی کرد تا جایی که احتمال بیشتری دارد سوزن را بیابد جستجو کند، بلکه به یک باره و با تب وتاب کاه ها را یکی پس از دیگری بررسی می کرد تا زمانی که به هدف جستجوی خود برسد و سوزن را پیدا کند. من تقریباً شاهد چنین تلاش هایی بودم و تأسف می خوردم، زیرا می دانستم با اندکی نظریه پردازی و به کارگیری فرمول می توان از 90 درصد از زحمات وی جلوگیری کرد.

تفکر پیش رو

ادیسون سیستم انتقال برق AC را قبول نداشت و آن را غیر عملی می خواند. او در عوض روی سیستم DC خود که ساده تر و در عین حال ناکارآمدتر بود مانور می داد.

ایده های تسلا برخلاف ادیسون اغلب فناوری های بی نظم تر و پیچیده تری بودند که تقاضای موجود در بازار را تأمین نمی کردند.

نیروگاه موتوری و هیدروالکتریک مبتنی بر جریان متناوب وی که در آبشار های نیاگارا راه اندازی شد اولین نیروگاه برق در نوع خود بود و به رایج شدن الکتریسیته در جهان انجامید.

تسلا سال ها روی سیستمی کار کرد که بتواند به صورت بی سیم صدا، عکس و ویدئو و... را انتقال دهد. ایده های او آینده نگرانه بودند.

وی بعد ها سیم پیچ تسلا را که یک مدار مبدل رزونانس بود اختراع کرد. این سیستم تا به امروز در رادیو، تلفن، موبایل و تلویزیون مورد استفاده قرار می گیرد.

میراث

میراث ماندگار ادیسون در نتیجه کارخانه هایی به دست آمده که در آن کار ها و اختراعات توسط سایر دانشمندان و کارگران حاصل می شده است.

ادیسون پس از ایده پردازی، بیشتر آزمایش ها را به دستیاران خود واگذار می کرد. به همین علت ادیسون از نظر ثبت اختراع در تاریخ دارای یک رکورد است.

اختراعات سودآور او منابع مالی کافی برای پر کردن جیب دانشمندان و کارگران و ادامه آزمایش ها و انجام طرح های بیشتر را فراهم می کرد.

ادیسون در مصاحبه ای گفته است: من نمی خواهم چیزی را اختراع کنم که فروخته نمی شود! فروش یک محصول، اثباتی برای منفعت و سودمندی آن اختراع است

اختراعات تسلا ستون فقرات سیستم های برق قدرت و ارتباطی مدرن را فراهم ساخت، اما او کمابیش از میانه قرن بیستم (تا همین یکی دو دهه اخیر) به فراموشی سپرده شد.

تسلا با وجود ثبت اختراعات فراوان، در حالی سال 1943 دار فانی را وداع گفت که در فقر و تهیدستی به سر می برد و در میان عموم به عنوان مردی عجیب و غریب شناخته می شد.

منبع: آنا